Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Genel Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Tunus Yatırım ve İş Forumu'nda konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, etkinlik çerçevesinde dünden bu yana iki ülkenin yatırım ilişkileri açısından son derece kıymetli görüşmeler ve çalışmalar gerçekleştirildiğini aktardı.

DEİK ve Tunuslu partneri UTICA'nın girişimleriyle iki ülkenin iş insanları ve ilgili kurumlarının yuvarlak masa toplantılarıyla firma ve proje sunumlarıyla yatırım fırsatlarını değerlendirdiğine işaret eden Bolat, Bakanlık olarak burada alınan kararların ve yatırım girişimlerinin yolunu açacaklarını, destekçisi ve takipçisi olacaklarını söyledi.

"İlk çeyrekte yüzde 5,7 çarpıcı bir büyüme kaydetmeyi başardık"

Bolat, küresel ekonomide yaşanan gelişmelere dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Geçen yıl dünya ticareti için bir gerileme dönemiydi, dünya ticareti yüzde 1,2, dünya ihracatı yüzde 5 küçülmüş, Avrupa Birliği'nin (AB) ithalatı da yüzde 15 civarında gerilemişti. Buna rağmen Türkiye olarak biz geçen yıl yüzde 4,5'lik bir reel ekonomik büyüme sağladık. Bu yıl da ilk çeyrekte yüzde 5,7 çarpıcı bir büyüme kaydetmeyi başardık. 2 gün önce de açıkladığımız üzere mayıs ayında Türkiye'nin Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatı olan 24,1 milyar dolarlık ihracata ulaştık. Yıllık bazda da mal ihracatında 260 milyar dolara, hizmet ihracatında da 104 milyar dolara ulaştık.

Kardeş ülke Tunus, 12 milyon nüfusu ile eğitimli, genç, dinamik iş gücü arzı, Avrupa'ya yakınlığı ve AB ile arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması ile ticaret ve yatırım ortaklıkları için büyük bir potansiyel ve gelecek vadediyor. Tunus hükümetinin yabancı yatırımları cesaretlendirme ve teşvik etme, kamu-özel sektör işbirliği çerçevesinde özel sektörün de yatırımlarda önünü açma konusunda kararlı bir politika izlediğini memnuniyetle görüyoruz. Tunus'un bu amacının gerçekleştirilmesinde Türk şirketlerinin, Türk yatırımcılarının da katkılarının artacağına yürekten inanıyoruz. Tunus ekonomisi 2024 yılı ve devamında güçlü bir büyüme, yükselme trendine girmektedir."

"Türkiye yenilenebilir enerjide kurulu güç sıralamasında Avrupa'da 5, dünyada 11. sırada"

Bolat, Tunus'un hem Akdeniz ülkesi olması hem Avrupa kıtasına yakınlığı hem de bir Kuzey Afrika ülkesi olması dolayısıyla büyük avantajlar barındırdığını belirterek, orta gelirli ülkeler kategorisine giren az sayıda ülkelerden biri olmasının da Tunus ekonomisinin bugünkü gelişmesini ve gelecekteki potansiyelini oldukça iyi yansıttığını söyledi.

Tunus'un yatırımcılar için önemli fırsatlar sunduğunu belirten Bolat, iki ülke arasında yürütülen görüşme ve çalışmalarla karşılıklı ekonomik ilişkilerin artarak devam edeceğini anlattı.

Ömer Bolat, "Ülkelerimiz arasındaki karşılıklı ticaret hacmi 20 yıl önce 318 milyon dolardı, 2023'te 1,6 milyar doları aştık. 2022'de bu rakam 2 milyar dolardı ama dünya ticaretinin ve dünya milli gelirinin 2023'te durgun bir seyir izlemesi rakamlarda küçük bir azalma meydana getirse de biz iki ülke bakanları ve hükümetleri olarak bu ticaret ve yatırım rakamlarını çok daha yukarılara yükseltmeye kararlıyız." ifadelerini kullandı.

İki ülke arasındaki işbirliği fırsatları ve yatırım alanlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Bolat, şöyle devam etti:

"Tunuslu dostlarımızın turizm, enerji, fosfat, tarım gibi sektörlerde yatırım öncelikleri olduğunu biliyoruz. Elektrik üretiminde de yeterli arzın sağlanması ve enerjide dışa bağımlılığı azaltma hedefleri olmasını da memnuniyetle müşahede ediyoruz. Tunus 2030'a kadar elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payını yüzde 30'a çıkarma hedefindedir. Biz de Türkiye olarak şu anda yenilenebilir enerji üretimi ile toplam enerji üretimimizin yüzde 42'sini su, güneş ve rüzgar kaynaklarından sağlamaktayız.

Bu noktada Tunus'un yenilenebilir enerji hedeflerini gerçekleştirmede Türk firmaları olarak önemli katkılar sunmaya hazırız. Türkiye yenilenebilir enerjide kurulu güç sıralamasında Avrupa'da 5'inci, dünyada 11'inci sırada yer almaktadır. Rüzgar, güneş, hidrolik su gibi kaynaklarda, jeotermal kaynaklarında tecrübemiz ve bilgi birikimimizle Tunuslu firmalarla işbirliği yapmaya hazırız. Tarımda sanayileşme, sulama sistemlerinin kurulumu ve nakliye gibi teknik konularda da Türk firmaları Tunus'ta yatırımlar yapabilirler."

"Fosfat rezervlerinin işlenmesi ve üretimi konusunda iki ülke işbirliği yapabilir"

Bakan Bolat, yüksek fosfat rezervlerinin işlenmesi ve üretimi konusunda da iki ülkenin işbirliği yapabileceğine dikkati çekerek, perakendecilik sektöründe de Tunus'un büyük bir gelişme potansiyeli gösterdiğini, Türk firmalarının Tunus'ta uzun vadeli perakende yatırımlarına gidebileceğini söyledi.

İki ülke arasındaki ziyaret ve toplantıların, tüm bu alanlardaki yatırım alanında büyük ilerleme sağlamaya yardımcı olacağına dikkati çeken Bolat, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Tunus'un bu konuda Türk firmalarından büyük bir beklentisi olduğunu ifade etmek istiyorum. Halihazırda Tunus'taki Büyükelçiliğimizin verilerine göre, Tunus'ta 700 milyon dolar civarında Türk firmalarının yatırımları bulunuyor. Bunun çok daha hızlı artmasını ve firmalarımızın orada şirketler kurarak yatırım potansiyellerini gerçeğe dönüştürmesini tavsiye ediyoruz. Müteahhitlik hizmetlerinde, Tunus'ta 21 proje ile Türk inşaat şirketleri 975 milyon dolarlık inşaat işlerini tamamlamışlardır. Önümüzdeki dönemde Tunus'un 2030 için planladığı büyük projeler bulunmaktadır. 4,5 milyar dolar değerinde 33 projeyi Tunus hedef olarak belirlemiş ve açıklamıştır.

Ticaret limanlarının iyileştirilmesi, 9 havalimanının renovasyonu ve 20 bin kilometrelik kara yolu ağı yapımı gibi büyük projeler önümüzdeki aylarda ve yıllarda başlatılacaktır, firmalarımızın dikkatine sunmak istiyorum. Lojistik, enerji, su, çevre, şehir planlaması gibi alanlarda kamu-özel sektör ortaklığı işbirliğiyle altyapı projelerini de Tunus planlamış bulunmaktadır. Tunus ve Türkiye arasındaki ekonomik ve ticaret ortaklığı yalnızca iki ülke pazarlarını değil, komşu ülkeleri, Afrika coğrafyasını, hatta AB pazarlarını da hedeflemelidir. Potansiyel çok büyüktür. İnşallah iki ülke arasındaki yüzyıllara dayanan kardeşlik bağları, tarihi ilişkiler, ekonomik ilişkiler çok daha yüksek boyutlara ulaşacaktır."